Wat te doen bij staart- en maneneczeem (SME)

De Culicoïdes Robertii mug, ook wel de knut, zorgt jaarlijks voor veel problemen bij paarden. Hij veroorzaakt zomereczeem, ook wel staart- en maneneczeem (SME) genoemd. Het bekendste symptoom, na het krijgen van een knuttenbeet, is heftige jeuk. Knutten zijn hele kleine mugjes die je op mooie zomeravonden in de lucht ziet hangen. Van het voorjaar tot diep in het najaar zijn de knutten, die deze allergie/jeuk veroorzaken, actief. Het ene paard is van nature gevoeliger voor deze muggenbeten dan andere.

Extreme jeuk 

Wanneer uw sportpaard gebeten wordt door een knut, zorgt het speeksel van de mug voor een allergische reactie. Uw paard krijgt extreme jeuk en zoekt dan naar verlichting in de vorm van schuren. Dit gedrag kan zelfs tot bloedens aan toe doorgaan. De kale plekken en wonden herstellen uiteindelijk, maar dit herstel zorgt in eerste instantie voor meer jeuk. Jeuk kan daarnaast ook nog andere oorzaken hebben. Lees er in dit artikel alles over. Daarmee ontstaat er een vicieuze cirkel, die u als paardeneigenaar natuurlijk het liefste doorbreekt.  

 

De symptomen van SME zijn niet onbekend:

  • Een harde manenkam (met groeven);
  • Schurend paard;
  • Kale plekken;
  • Wonden op staart en/of manen. 

Nadat u samen met de dierenarts heeft vastgesteld dat het inderdaad om SME gaat, kunt u op zoek gaan naar:


Er zijn verschillende producten op de markt die uw sportpaard door deze periode heen helpen. Vaak is een combinatie van meerdere producten de beste oplossing. Denk hierbij aan oplossingen als:

  • Wondgel/spray
  • Een supplement dat het immuunsysteem van binnenuit helpt
  • Een eczeemdeken.  

Verhoogd stressniveau 

De constante jeuk bij uw paard zorgt voor een verhoogd stressniveau, waardoor de cortisolwaardes toenemen en het immuunsysteem minder goed werkt. Met als gevolg dat jeuk en de veroorzakende factoren extra kans krijgen om zich te uiten.

Het belang van goede voeding

Een overschot aan eiwitten en andere voedingsstoffen kan zorgen dat de gifstoffen van de Culicoïdes Robertii mugjes langer in het bloed van uw paard aanwezig blijven. De eiwitoverschotten moeten namelijk door het lichaam verwerkt en getransporteerd worden. Hierdoor blijven de gifstoffen langer in het bloed. Dit verhoogt de kans op allergische reacties. Een gebalanceerd dieet is in de zomer nog belangrijker.

Zijn knuttenbeten te voorkomen?  

Veel producten zijn gericht op de aanpak van jeuk, maar daarnaast is de omgeving waarin uw sportpaard een van de belangrijkste indicatoren dat uw paard lastiggevallen wordt door knutten. Een bosrijk gebied, weinig wind en een hoge luchtvochtigheid zorgen voor de ideale broedplek voor deze bekende mug. De kans dat knutten in deze omgevingen niet voorkomen is zeer klein. Het is daarom extra belangrijk om uw stalmanagement en de voeding van uw paard goed te controleren.   

Wat te doen na een knuttenbeet?

  • Het behandelen van wonden en schuurplekken kan de klachten verminderen;
  • Daarnaast kunt u regelmatig uw sportpaard wassen met verzachtende shampoo;
  • Houd de huid zacht met een verzachtende zalf;
  • Verwijder de korsten en schilfers, dat vermindert de jeuk;
  • Wanneer de wonden geïnfecteerd zijn, kunt u dit het beste met de dierenarts bespreken.

Goede verzorging van uw paard en het soepel houden van de huid blijven altijd belangrijk.   

Enkele tips bij zomereczeem 

  • Pak uw paard goed in met een eczeemdeken, zodra u de eerste knut ziet vliegen;
  • Spray de plekken waar de deken uw paard onbedekt laat in met een goede vliegenspray;
  • Knutten zijn het meest actief rond schemering. Als uw sportpaard ‘s nachts op stal staat, haal hem dan voor het schemeren binnen.  
  • Knutten komen af op vochtige plekken. Laat daarom geen emmers of bakken met stilstaand water staan. 
  • Staat uw paard in een weide die grenst aan een sloot of waterpoel? Dan kunt u zich afvragen of dit een geschikte plek is om uw SME-gevoelige paard juist daar te houden. Verplaats uw paard indien mogelijk (tijdelijk) naar een andere weide; 
  • Er zijn supplementen op de markt die uw paard helpen bij het verminderen van de jeuk. Probeer dit product eerst op een kleine plek, om te zien hoe de huid van het paard er op reageert. Het is belangrijk dat u een supplement inzet waarbij de huid soepel blijft. Schilfers en een droge huid zorgen namelijk voor extra jeuk. 
  • Goede voeding is essentieel om het lichaam van uw paard de kans te geven de gifstoffen van de knuttenbeet af te voeren. Aanvullende voedingssupplementen kunnen hierbij helpen.