Het kan schrikken zijn wanneer uw paard stijf loopt of trekt met zijn voor- of achterbeen. Na het uitsluiten van blessures blijft er vaak nog maar een conclusie over: slijtage van het kraakbeen. Bij artrose en gewrichtsstijfheid wordt vaak gedacht aan gepensioneerde paarden, maar dat is niet terecht. Ook intensieve trainingen waarbij gewrichten en spieren zwaar belast worden, veroorzaken kraakbeenslijtage. Wij vertellen u graag meer over de werking van kraakbeen, hoe u door de juiste ondersteuning slijtage zoveel mogelijk kan voorkomen en hoe u het herstel ondersteunt.

Kraakbeen

Kraakbeen bestaat uit 80% water, 12% vezels, 8% cellen en ligt, als een beschermlaag, om de uiteinden van het bot heen. Het kraakbeen is omhuld met gewrichtsvloeistof. Deze vloeistof zorgt ervoor dat voeding het kraakbeen bereikt. Er lopen hier immers geen bloedvaten naartoe. Beide hebben een schokdempende werking en beschermen de botten tegen wrijving. 

Om kraakbeen gezond te houden zijn de volgende stoffen van belang:

• Proteoglycanen
  Met behulp van deze stof houdt het kraakbeen vocht vast. Daarnaast helpt het om schokken op te vangen tijdens inspanning, zoals tijdens de training.
• Hyaluronzuur
  Deze stof zorgt voor de smering van gewrichten
• Glucosamine
  De belangrijkste bouwstof van kraakbeen. Dit is zowel aanwezig in hyaluronzuur, als in de proteoglycanen.

Door middel van proteoglycanen weet het kraakbeen water te binden. Proteoglycanen zien eruit als een soort borstels die met een verbindingseitwit aan hyaluronzuurketens vastzitten. Deze verbinden vervolgens twee collageenfibrillen met elkaar. Collageen zorgt in het paardenlichaam voor samenhang. Het vormt een soort flexibele lijmlaag door stevigheid te geven aan de verschillende bindweefsels, waaronder kraakbeen.

Tijdens de training met uw sportpaard gebeurt er het volgende: op het moment dat de collageenfibrillen in elkaar gedrukt worden, laten de proteoglycanen water los, zodat het kraakbeen zich aanpast aan de belasting. Op het moment dat de druk wegvalt, nemen de proteoglycanen het water weer op. Dit zuigende vermogen van de proteoglycanen voorkomt dat het water wordt opgenomen in de bloedbaan.   

Kraakbeenslijtage 

Door een verstoring in de aanmaak van proteoglycanen ontstaan gewrichtsaandoeningen zoals:

• Artrose;
• Artritis. 

Bij gezonde paarden geven de proteoglycanen het kraakbeen stevigheid en zorgen ze voor het schokdempend vermogen. Zodra er een disbalans in ontstaat, wordt er minder water aangetrokken. Hierdoor wordt het gewrichtskraakbeen dunner en minder veerkrachtig. Het gevolg is een vervelende stijfheid en pijn in de gewrichten. 

Symptomen

Zodra uw sportpaard onderstaande kenmerken vertoont, is het raadzaam om een dierenarts in te schakelen. Hij of zij kan dan de correcte diagnose stellen: 

• (Start)stijfheid in het paardenlijf;
• Kreupelheid;
• Moeite met opstaan of rollen; 
• Plotselinge tekenen van stress of pijn; 
• Opeens minder werklust tijdens de training. 

Het belang van glucosamine

Glucosamine is een belangrijke bouwstof voor kraakbeen. Als uw paard niet meer in staat is om zelf voldoende glucosamine te produceren, ondersteunt u uw sportpaard met een supplement. Mineralen zoals: magnesium, zink, koper en calcium zijn onmisbaar. Zij dragen namelijk bij aan een snelle en goede spierwerking.

Uiteraard ontstaat kraakbeenslijtage ook bij paarden op leeftijd. De aanmaak van glucosamine neemt gedurende de jaren steeds meer af.  

De invloed van een gezonde spierwerking

Voor een goede werking van de gewrichten is een goede spierwerking onmisbaar. Een goede spierwerking kenmerkt zich door snelle spiercontracties en spierreflexen. Een gezond sportpaard heeft deze reflexen immers nodig om optimaal te kunnen presteren. Aminozuren zijn onmisbaar bij de aanmaak van spieren. Zij zorgen onder andere voor de opslag van voedingsstoffen. Dit draagt bij aan een gezonde spierwerking. Belangrijke aminozuren zijn:

• L-lysine
• L-arginine
• L-ornithine 

Normaal gesproken maakt uw paard deze aminozuren zelf aan. In periodes van stress, groei of ziekte kan dit echter stagneren. Dit heeft direct invloed om de aanmaak en het onderhoud van het kraakbeen. Een aanvullend supplement met toegevoegd collageen type-2 kan een bevorderend effect hebben op de aanmaak en smering van het kraakbeen. Het lichaam van uw paard kan dit type collageen namelijk direct gebruiken zonder dat het eerst moet worden omgezet in andere stoffen.  
 

Het herstelproces

Helaas gaat het herstel van verzwakt of verminderd kraakbeen erg langzaam. De verbetering zijn vaak pas na enkele weken of zelfs maanden zichtbaar. Het is daarom belangrijk om veel geduld te hebben en niets te overhaasten. Merkt u veranderingen op in het gedrag van uw paard? Neem bij twijfel contact op met uw dierenarts.